İskorpit Yemeklerde Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

İskorpit

Balıklar, omurgalı hayvanlar sınıfında 32.000’den fazla türü olan bir gruptur. Balıklar içinde iskorpit familyası 350 alt türe sahiptir. İskorpit Latince adı Scorpaenidae olarak adlandırılır. Halk ağzında Çarpan balığı veya Skorpin olarak bilinir.  

İskorpit, Pasifik Okyanusu, Hint Okyanusu ve Karadeniz ve Akdeniz’de yaşarlar. Genelde sığ sularda yaşamakla beraber 2000 metre derinlikte de İskorpit türlerine rastlanmıştır. Mercan kayalıklarda, yosunlu ve kumlu bölgelerde yaşar.

İskorpit ailesindeki bireylerin kafaları çıkıntılı ve dikenlidir. Vücutlarında yanal çizgi mevcuttur. Çizgi bazılarında yarımdır.

Dorsal yüzgeçleri 11-17 dikenli, anal yüzgeçleri 1-3 dikenli, pektoral yüzgeçleri ise yelpaze biçimde dikensiz ve 11-25 yumuşak ışın barındırır. İskorpit üyesi balıklar 24-31 omura sahiptir. Kafası dahil tüm vücudu yumuşak etlidir.

Türkiye denizlerinde rastlanan iskorpit türleri şöyledir:

·       Saçaklı İskorpit

·       Benekli İskorpit

·       Kahverengi İskorpit

·       İskorpit Balığı

·       İskorpit Adabeyi

İskorpit Nasıl Saklanır?

İskorpit adabeyi dikenleri zehirlidir, canlıyken veya öldüğünde dikenlerin batması kızarıklığa ve alerjik reaksiyona yol açar. Bu nedenle temizlerken ve saklarken çok dikkat edilmelidir. Pulları bıçak yardımıyla tersine doğru ayıklanır.

İskorpit balığının Adabeyi dahil her alt türü dikenlidir ve sırtındaki dikenler ele batmamasına özen göstererek çıkarılıp atılmalıdır.

En iyi saklama yöntemi dikenleri çıkarılıp içi temizlendikten sonra fileto şeklinde kafadan kuyruğa iki eşit parçaya bölerek saklamaktır. Dikenlerin sert olduğu kısımlarda pense yardımıyla sıyırmak mümkündür. Buzdolabında veya dışarıda 24 saat tazeliğini korur. Buzlukta dondurarak 3-4 ay saklamak mümkündür.

İskorpit Yemeklerde Nasıl Kullanılır?

İskorpit yemeklerde çorbası, ızgarası, tavası, buğulaması ile farklı yöntemlerle pişirilen lezzetli bir balıktır.

İskorpit çorbası içeriğindeki vitaminlerin kaynatılıp suya aktarılması sonucu çok şifalı bir çorbadır.

İskorpit tava filetosu çıkartılarak kızartıldığında daha lezzetli olmaktadır. Balığın kendisi yağlı olduğu için fazladan herhangi bir sosa ihtiyaç duyulmaz.

İskorpit buğulama tıpkı bir tencere yemeği gibi soğanı ve domatesiyle oldukça besleyici bir yemek olarak en sık yapılan biçimlerinden biridir.

İskorpit ızgara diğer yöntemlere göre yağ veya ekstra bir sos konulmadığı için daha sağlıklıdır.

İskorpit fileto olarak kesildiğinde daha rahat ve eşit şekilde pişirir. Pişme derecesi kafadan kuyruğa eşit miktarda dağılır.

İskorpit fırında pişirme yöntemi balığın lezzetini arttıran yöntemlerden biridir.

İskorpit Faydaları

Balıklarda bulunan birçok vitamin vücut gelişimi için oldukça faydalıdır. Özellikle çocukluk yaşlarında balık yeme alışkanlığının kazanılması gerekir. İskorpit faydaları nelerdir? İnceleyecek olursak;

·       İskorpit içinde bulunan mineral, vitamin ve faydalı Amino asitler ve Omega yağları tüm vücutta dokuları onarır, yaraların hızlı iyileşmesine yardımcı olur.

·       Göz kuruluğunu engeller ve göz iltihaplarının önüne geçer.

·       Beyin, hafıza sağlığını korur ve güçlendirir.

·       Sinir sistemi üzerinde olumlu etkisi vardır.

İskorpit Nelere İyi Gelir?

İskorpit yüksek oranda Omega-3 yağ asitleri içerir. İskorpitin içerdiği faydalı yağ asitleri Alzheimer, kanser, tansiyon ve kolesterole iyi gelir.

Kalp ve damar hastalıklarından koruyucu özelliğe sahiptir, kan basıncı dengeler. İskorpit Omega 9 yağ asitlerini de içerir ve epilepsi hastalığına iyi geldiği gözlenmiştir. Balığın içindeki yağlar romatoid artrit semptomlarının hafiflemesini sağlar.

İskorpit İçindeki Vitaminler

İskorpit içinde yüksek miktarda A vitamini, Omega 3, Omega 9, faydalı amino asitler bulunmaktadır. Buradaki vitaminler cilt kuruluğunu giderir, matlaşmayı önler. Cilde parlaklık ve canlılık kazandırır. Gelişim çağındaki çocukların göz kas motor dil ve zeka gelişimlerine katkıda bulunur.

İskorpit Kalorisi

İskorpitle yapılan balık çorbasının 1 porsiyonu (300 gram) 146 kaloridir. 100 gram iskorpit 120 kaloridir.

İskorpit Zararları

İskorpit balığının dikenleri zehirlidir. Bu dikenlere değen 100 kişiden 80’inde ciltte kızarıklık, kabarma, su toplama, kaşıntı gibi alerjik reaksiyonlar görülmektedir. Dikenleri nedeniyle tüketmekten vazgeçenler olsa bile eldivenle ve pense yardımıyla ayıklanıp temizlenip tüketilebilir. Dikenlerine değmemek şartıyla iskorpit balığının hiçbir zararı yoktur.