Ebola Virüsü Hastalığı Nedir, Nasıl Bulaşır? Belirtileri ve Tedavisi

Ebola Virüsü Hastalığı

Ebola Virüsü Ebola, iç ve dış kanamalar ile seyreden ve insan hayatını tehdit eden bir viral enfeksiyondur. Enfeksiyon ebola virüsü adı verilen  bir mikroorganizma ile ortaya çıkmaktadır.

Hastalık tüm dünya tarafından tanınmaktadır. Ebola virüsü hastalığı, insanlarda ebola virüsünün yol açtığı ölümcül bir hastalıktır. Ebola hemorajik ateşi bu hastalığın eski adı olarak geçmektedir. Bu virüs hastalığı Afrika kıtasında ortaya çıkmış ve zamanla büyüyerek yayılmıştır.

Virüs öncelikle şempanze, maymun, antilop ve yarasa gibi vahşi hayvanlardan insanlara bulaşmıştır. Daha sonra insandan insana bulaşmaya başlayarak yayılmıştır. Ebola virüsünün ölüm oranı ortalama %50 civarındadır. Ebola virüsünün bilinen birçok türü de bulunmaktadır.

Bunlar şu şekilde sıralanabilir; Reston ebola virüsü (RESTV), Tai Forest ebola virüsü (TAFV), Bundibugya ebola virüsü (BDBV), Bombali ebola virüsü, Zaire ebola virüsü (EBOV), Sudan ebola virüsü (SUDV). Ebola virüsü, hayatı tehdit eden kanamalara yol açmaktadır. Bu virüs filovirüsler ailesinden bir RNA virüsü olarak bilinmektedir. İlk salgın döneminde bu virüs sebebi ile birçok insan ölmüştür.

Ebola Hastalığı insanlara nasıl bulaşır?

Kökeni hala kesin olarak tespit edilememiştir. Yine de bazı maymun türlerinin bu virüs için konak olabileceği düşünülmektedir. Meyve yarasalarının patojenin doğal rezervlerini oluşturduğuna inanılmaktadır. Virüsün ortaya çıkmasındaki bir diğer teori ise yarasalardan arta kalan meyveleri maymunların yemiş olduğu düşüncesidir.

Ebola virüsü hastalığı bulaşma yolları ele alındığında virüs başlangıçta hayvanlardan insanlara birçok yolla bulaşıyordu. İnsanlara, maymun, yarasa, şempanze gibi vahşi hayvanların kan, vücut sıvısı ve dokusu ile direkt temas etmeleri halinde bulaşmaktadır. İnsandan insana ise enfekte olmuş bir kişiden diğerine bulaşır.

İnsandan insana bulaşmasının da en büyük sebeplerinden bir tanesi kan ve vücut sıvılarıdır.  İdrar, dışkı, kusmuk, gözyaşı, anne sütü gibi insanın aklına gelebilecek olan her türlü sıvıdan bulaşması mümkündür. Hastalar ile yakın temas halinde olanlar enfeksiyon için ciddi bir risk taşımaktadır.

Hastalığa nede olan 5 farklı ebola virüsünden en az üç tanesi insanlarda büyük salgınların yaşanmasına neden olmuştur. Pek çok tropik enfeksiyondan farklı olarak ebola virüsünün sivrisinek ve benzeri unsurlar yolu ile bulaştığı saptanmamıştır.

Ebola Hastalığın belirtileri kaç gün içinde ortaya çıkar?

Ebola belirtilerinin ortaya çıkma günü ele alındığı zaman bu gün 2 ila 21 gün arasında değişiklik gösterebilmektedir. Yani kişi herhangi bir yolla ebola virüsünü kaptıktan sonra 2 ila 21 gün arasında ilk belirtileri vermeye başlamaktadır. Belirtilerin ortaya çıkma süresi insan vücuduna göre değişkenlik göstermektedir.

Direnci zayıf insanlarda virüs çok daha hızlı bir şekilde ortaya çıkmakta ve çok daha yıkıcı etkilere sahip olmaktadır. Vücut direnci yüksek olan kişilerde virüs daha uzun sürede kendini belli etse de bu konuna kesin bir kanıya varmak neredeyse imkansızdır.

Ebola Hastalığın belirtileri nelerdir?

Ebola virüsü belirtileri farklı şekillerde kendisini göstermeye başlamaktadır. Görülen önemli belirtilerden bazıları şu şekilde sıralanabilir; baş ağrısı, tüm vücutta yaygınlaşan ağrılar, yüksek ateş, gözlerde meydana gelen konjuktivit, kanamalar, bulantı ve cilt döküntüleri. Bunlara ek olarak böbrek ve karaciğer fonksiyon bozuklukları da görülebilmektedir.

Kan sayımında beyaz kan hücreleri ve trombosit sayısında azalma gözlemlenir. Hastalığın başlamasından birkaç gün sonra dahi özellikle mukoza zarlarından kaynaklanan iç ve dış kanamalar meydana gelebilmektedir.

Ancak görülen bu belirtilerin tamamı ebola hastalığına özgü değildir. Başka ciddi enfeksiyonlarda da bu belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Kanama ve organ hasarının meydana geldiği diğer enfeksiyonlar sebebi ile doktorların hastalığa bir teşhis koymasını güçleştirmektedir.  Ebola seyrinde sıkılıkla çeşitli organlarda yetmezlikler gelişmektedir.

Ek olarak beyin iltihabı oluşabilir ve bu durumun daha da kötüye gitmesine sebebiyet verebilir. Ciddi vakalarda septik şoka benzer ve ölüm oranları oldukça yüksektir. Hastalıkta ölüm sebebi genellikle kalp yetmezliği olarak gözlemlenmiştir.

Ebola Hastalığın tedavisi var mıdır?

Ebola tedavisi şimdiye kadar bulunamamıştır. Bu yüzden günümüzde dahi ölüm oranları oldukça yüksektir. Aynı zamanda standart tedavi önerileri de bulunmamaktadır. Antiviran bir ilaçla tedaviler düşünülebilmektedir. Ancak benzer viral hastalıkların aksine başarılı olma ihtimali son derece düşüktür. Ebola enfeksiyonu için önemli olan nokta hastanın yoğun bakım altına alınmasıdır.

Başarılı bir tedavi için elektrolit ve sıvı desteği son derece önemlidir. Böbrek yetmezliği gibi durumlar için diyaliz ve benzeri hızlı bir organ değiştirme prosedürü başlatılmalıdır.

Ancak ebolanın ortaya çıktığı ülkelerde bu tür tıbbı müdahalelerin mümkün olmaması hastalığın büyük oranda yayılmasına sebebiyet vermektedir. Bununla birlikte hastalık sürecinde uygulanabilecek karantina adımları geliştirilmelidir.

Aynı zamanda bireylerin bilinçli olarak hareket etmeleri ve doğru adımlar ile enfekte olmuş bireylerden uzak durmaları tedavisi henüz bulunmamış bu hastalıkla olabilecek en garanti çözümdür.

Ebola hastalığından korunmak için ne yapılmalıdır?

Eboladan korunmak için yapılması gerekenler ele alındığı zaman bu hastalığın olabileceği muhtemel alanlar göz önünde bulundurulmalıdır. 

Özellikle Afrika ülkelerinde virüsün yaygın olarak bulunduğu göz önünde bulundurulduğunda öncelikli olarak atılması adımlar bireyin kendisini korumasına yönelik olmalıdır. Özellikle kişisel eşyaların şahsi olarak kullanılması ve kimse ile paylaşılmaması olabilecek en doğru adımlardan bir tanesidir.

Bununla birlikte ebola riski taşıyan kısımlarda mümkün olduğunca insanlar ile temasa geçmekten ya da bu bölgelerde yaşayan insanların şahsi eşyalarını kullanmaktan kaçınılmalıdır. Aynı zamanda hijyenik olmadığı var sayılan alanlara girilmemelidir.

Mümkün olduğunca kişiselleştirilmiş alanlar kullanılmalıdır. Bununla birlikte ebola virüsünü taşıması muhtemelen hayvanlardan uzak durulmalıdır. Özellikle virüsün yaygın olarak görüldüğü bölgelerdeki maymun ve benzeri canlıların taşıyıcı olma riskleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu bağlamda bu hayvanlar ile temasa geçmekten kaçınılması virüsten korunmanın ve bulaştırmamanın en sağlıklı yolu olacaktır.