Yusuf Has Hacib Sözleri

Yusuf Has Hacib Sözleri, ünlü şair ve devlet adamı. Karahan’lı devleti zamanında yaşamış o zamanın çin hükümdarının isteği üzerine Kutadgu Bilig eserini hayata geçirmiştir. Bu eser günümüzde hala öğüt verici Ünlü sözler olarak kullanılmaktadır.

Yusuf Has Hacip Çu nehrinin dolaylarında Balasagunlu da dünyaya gelmiştir. Balasagunlu Yusuf diye anılması bundan dolayıdır. Hayatı hakkında kesin net bir bilgi olmasa da 1018 yılları civarında doğduğu düşünülüyor. O dönemim şartlarında çok iyi eğitim görmüş ve birçok yeni dil öğrenmiştir. Karahanlı hükümdarı Uluğ Kara Buğra Han için 18 ay gibi kısa bir sürede kaleme aldığı Kutadgu Bilig eserini Çin hükümdarı bu eseri çok beğenmiştir.

Kutadgu Bilig eseri kutlu olma bilgisi demektir. Kitap öğüt verici sözler içerse de aslında insana dünya ve ahiret hayatında saadete erişmesi için yol gösterici bir kılavuz gibidir. Aynı zamanda siyasetname özelliği de taşır. Türk edebiyatının önemli eserlerindendir. Kitabında devlet yönetimi, Türk örf ve adetlerini çok iyi şekilde anlatmasıyla hükümdar tarafından has hacib unvanı verilmiştir. Yusuf Has Hacib Türk edebiyatına ve devletine katmış olduğu eserler ve hizmetlerle geleceğe ışık tutmuş dönemin en iyi bilgelerindendir. Yusuf Has Hacib sözleri genellikle öğüt ve fikir verici niteliktedir.

Editörün Seçimi ile En Kıymetli Yusuf Has Hicabi Sözleri

1. “Dünya güzelliği ile, kıymetli şeylerin güzellikleriyle doludur, akıllı insan buna değer verir.”
2. “Yakın bir arkadaşa, arkadaşlığının güzelliğine hayranlıkla sarıl!”
3. “Adalet, memleketin köşe taşı gibidir, onu kaybeden ülkenin bütünlüğü sarsılır.”
4. “Bir kişinin yediği yemeği yediğinde, çıktığı yolu yürüdüğünde onun iyiliğini yapan Allah’tır.”
5. “Her işte bir tatlılık ve güzellik aramalı, insanlarla iyi geçinmeli.”

Yusuf Has Hacib’in “Kutadgu Bilig”de yer alan öğütleri, insana dair ahlaki değerler ve toplumsal düzenle ilgili önemli felsefi düşünceler içerir. Bu sözler, edebiyatımızın önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen “Kutadgu Bilig”deki ahlaki ve bilgelik dolu mesajları yansıtır.

Yusuf Has Hacib Sözleri

• İnsan süsü, yüz; yüzün süsü, göz; aklın süsü, dil; dilin süsü, sözdür.
• Menfaat sandalyeye benzer; başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan seni yükseltir.
• Huzur istersen zahmet ile birlikte gelir. Sevinç istersen kaygı ile birlikte bulunur.
• Bey memleket ve kanunu siyaset ile düzene koyar; halk hareketini onun siyasetine bakarak tanzim eder.
• İnsan inciyi denizden çıkarmayı bilmezse, o, ha inci olmuş, ha çakıl taşı!
• Eğer kendine candan bağlı birisini arıyorsan, sözün kısası, kendinden daha candan birini bulamazsın.
• Bak, doğan ölür; ondan, eser olarak, söz kalır; sözünü iyi söyle! Ölümsüz olursun.
• Yalnız kendi menfaatini gözeten dosta gönül bağlama. Fayda görmezse, sana düşman olur, ondan vazgeç.

Akıl senin için iyi ve yeminli bir dosttur. Bilgi senin için çok merhametli bir kardeştir.

Bu dünya renkli bir gölge gibidir, onun peşine düşersen kaçar; sen kaçarsan o seni kovalar.

Ey asil insan! İnsanlığı elinden bırakma; insanlığa karşı daima insanlıkla muamele et.

Elini uzatarak gökteki yıldızları tutsan ve başın göğe değse bile, sonunda sen yine yerdesin.

Hangi işe girersen, önce sonunu düşün; sonu düşünülmeyen işler, insana zarar getirir.

Kara toprak altındaki altın, taştan farksızdır. Oradan çıkınca, beylerin başında tuğ tokası olur.

Çok dinle fakat az konuş. Sözü akıl ile söyle ve bilgi ile süsle.

İnsandan insana miras olarak söz kalır. Vücudun nasibi hep ağızdan girer; ruhun nasibi ise sözdür ve kulaktan girer.

Bütün halka içten gelen merhamet göster.

Çok mal açgözlüyü doyurmaz. Ecel gelince pişman olur, fakat artık işini yoluna koyamaz.

İnsan nadir değil, insanlık nadirdir. İnsan az değil, doğruluk azdır.

İşe acele ile girme, sabır ve teenni ile hareket et. Acele yapılmış olan işler yarın pişmanlık getirir.

Diline ve gözüne sahip ol, boğazına dikkat et; az ye, fakat helal ye.

İşi adaletle yap, buna gayret et; hiç bir zaman zulüm etme; Allah’a kulluk et ve O’nun kapısına yüz sür.

Bütün iyilikler bilginin faydasıdır. Bilgi ile göğe dahi yol bulunur.

İnsana insanlığı nispetinde mukabelede bulun. Böyle mukabelede bulunduğu için, insana insan adı verilmiştir.

Hiç bir işte acele etme, sabırlı ol, kendini tut; sabırlı insanlar arzularına erişirler.

Büyüklük taslayan, kibirli ve küstah adam, tatsız ve sevimsiz olur; kibirli insanın itibari günden güne azalır.

Kötülük değersiz bir şey olduğu için, onu yapan da değersizdir.

Bu dünyanın kusuru bin, meziyeti ise birdir. İnsan bunu nasıl geçirirse, o öyle geçer.

Ey nimet sahibi olan kimse, şükret. Şükredene Tanrı nimetini artırır.

Bey haya sahibi ve insanların seçkini olmalı; haya sahibinin tavır ve hareketi eksilmeyen bir bütündür.

İyi hareket et, kötülerin zararlarını ortadan kaldır!

İnsanların seçkini insanlığa faydalı olan insandır. Halk nazarında muteber kimse, merhametli olan insandır.

İnsan, binlerce yaşasa, arzu ettiği şeylere kavuşsa bile, yine dileği bitmez.

Dünya ve ahireti her ikisini birden elde etmek istersen, şu birkaç işi bırakma; muktedirsen bunları mutlaka yerine getir!

Öfke ve gazapla işe yaklaşma; eğer yaklaşırsan, ömrü heder edersin.

Her mahlûk kendi nasibini alır. Yürüyenler yiyeceklerini ve uçanlar da yemlerini bulurlar.

Söz ağızda iken sahibinin esiridir, ağızdan çıktıktan sonra sahibi onun esirdir.

Tecrübe edilmiş ve güvenilir insana iyice yapış, böyle insandan sen zevk duyarsın.

Binlerce dostun olsa bile daima biri eksiktir.

Beyler örf ve kanuna nasıl riayet ederlerse, halk da aynı şekilde örf ve kanuna itaat eder.

Beyler hangi yoldan giderse, beylerin bu gidişi kulunda yoludur.

Uçan kuş bile eşini bilir ve sürüsünü bulur. Sen insansın. İçine karışacağın adamları iyi seç.

Bir bey için fena olan şeylerden birisi inatçılıktır.

Bey çok ihtiyatlı ve çok da uyanık olmalı; beyler ihmalkâr olurlarsa, bunun cezasını başkaları çeker.

Kimin düşündüğü ile söylediği bir olursa. İşte doğru insan odur.

İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir; mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebali altında kalır.

Bey haya sahibi, yumuşak huylu ve asıl tabiatlı olmalıdır.

Bey sabırlı ve sakin olmalıdır. Sabır ve sükûnet bey için bir ziynettir; bunlar beyliğin başta gelen meziyetleridir.

Akıllı insanın sözü, akılsız için gözdür.

Bey adil olmalıdır. Ey hâkim, memlekette uzun müddet hüküm sürmek istersen, kanunu doğru yürütmeli ve halkı korumalısın.

Kimin sana biraz emeği geçerse, sen ona karşılık daha fazlasını yapmalısın.

Akıl süsü dil, dil süsü sözdür. İnsanın süsü yüz, yüzün süsü gözdür. İnsan sözünü dil dili ile söyler; sözü iyi olursa, yüzü parlar.

Akıl bir meşaledir. Kör için göz, ölü vücut için can, dilsiz için sözdür.

Bir insan bütün dünyaya tamamen sahip olsa bile, sonunda dünya kalır; onun kısmetine ancak iki top bez düşer.

İnatçılık insan için ağır bir yüktür; inatçılıktan kendini kurtar ve onunla savaş.

Bey mütevazı ve alçak gönüllü olmalı, suçlu kimselerin de suçunu affetmelidir. Bey mağrur, kabadayı ve kibirli olmamalı; beyler büyüklük taşlar ve kibirli olurlarsa, ey oğul onlar şüphesiz itibar görmezler.

Her bakımdan tam zengin olmak istersen, kanaatkâr ol. Böylece kendi nasibini elde etmiş olursun.

Bey her türlü fazileti tam olarak elde etmeli; uygunsuz ve olmayacak işlerden uzak durmalıdır. Seçkin bir bey olabilmek için fazilete kıymet verilmelidir.

Bey takva sahibi ve temiz olmalıdır; eğer bey takva sahibi ve temiz kalpli olmazsa, hiç bir vakit temiz ve isabetli hareket edemez.

Halk için beyin cesur ve kahraman olması iyidir; büyük işleri ancak bu meziyetler ile karşılamak mümkündür. Cesur, gözü pek olan insan için mal eksik olmaz, akdoğan için de yem eksik olmaz.

Her sözü söz diye ağzından çıkarma. Lüzumlu olan sözü düşünerek ve ihtiyatla söyle.

İnsanın bunca zahmet çekmesi hep boğazı ve sırtı içindir. Mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebalı altında kalır.

İnsanı dil kıymetlendirir ve insan onunla saadet bulur. İnsanı dil kıymetten düşürür ve insanın dili yüzünden başı gider.