Çavdar Yemeklerde Nasıl Kullanılır?

Buğdaygiller çeşitleri arasında yer alan çavdar, karasal iklimde üretilen ve insan sağlığı için büyük önem taşıyan tahıl türlerinden biridir. Soğuk hava şartlarına en dayanıklı bitkilerden olan çavdar, bu sebeple karasal iklimde rahatça yetiştirilir.

Görünümü ile buğday tanelerini andırsa da buğdaydan ayrılan yanı tanelerinin daha uzun olmasıdır. Çavdar, içeriğinde bulunan protein, karbonhidrat, lif ve B vitaminleriyle besleyici ve sağlıklıdır. Un ve hayvan yemi olarak kullanılan çavdar, bira ve diğer mayalı içkilerin yapımında da kullanılan malzemelerin başında gelir.

Çavdarın Kullanım Alanları;

1- Esmer ve Tahıllı Ekmek Yapımında

Çavdar, buğday gibi glüten içeren bir tahıldır ve bu da bitkisel bir protein anlamı taşır. Ekmek yapımında hamurun kıvamına ulaşması için gereken besin çavdar ve buğdayda bulunan glütendir. Unda bulunan glüten hamurun kabarmasını sağlarken, hafif ve yumuşak olmasına da neden olur.

Çavdar unu, sağlıklı esmer ekmeklerin yapımında, hamurun kabarabilmesi için kullanılır. Çavdar unu, buğday, kepek vb un karışımları ile kullanılabildiğini gibi tek başına da kullanılıp ekmek yapılabilir.

2- Hamur İşlerinde

Çavdar unu, ekmek yapımı dışında diğer mayalı ve mayasız hamurların hazırlanması için kullanılır. Poğaça, kek, börek, kiş, kurabiye, krep, tart vb olan ve hamur ile elde edilen birçok üründe çavdar, buğday unu ile karıştırılarak kullanılabilir. Çavdar unu, şekerli hamurlardan çok tuzlu hamurlar için kullanılır.

3- Çorba ve Salatalarda

Çorbaların kıvamı için hazırlanan terbiye ve soslarda, buğday unu yerine çavdar kullanılabilir. Sos ve terbiyeler dışında, öğütülmüş olan çavdar taneleri, çorbanın içerisine de eklenebilir. Kuru bakliyatlar ile hazırlanan kış çorbalarında ve soğuk ayran çorbası ismi verilen tahıllı çorbalarda çavdar sıkça kullanılan tahıllardan biridir.

Salataların içine eklenen haşlanmış çavdar taneleri hem besleyici hem de sağlıklı olmasını sağlar. Çeşitli yeşilliklerin üzerine zeytinyağı, limon ve çavdar ile hazırlanan sos eklenerek besleyici bir aroma kazandırılır.

4- Alkollü İçeceklerin Mayalanmasında

Çavdar, mayalanma özelliğine sahip tahıllardan biri olması ile dünyanın her yerinde üretilen bira, cin, viski vb içkilerin yapımında önemlidir. Geleneksel olan Rus içkilerinde kullanılan kvas yapımında ise temel malzeme olarak kullanılır.