Bronşit Korunma Yolları ve Tedavisi

Bronşit Nedir?

Bronşit, akciğerlerde bronş olarak bilinen hava yollarınınherhangi bir nedenle tahriş olması veya iltihaplanması sonucu ortaya çıkan birgöğüs hastalığıdır. Bronşit hastalığı devam etme durumuna göre akut veya kronikolarak ikiye ayrılır. Akut bronşit, grip gibi soğuk algınlığı veya viral birenfeksiyonu izleyen ve daha kısa süren bir hastalıktır. Kuru öksürük, göğüsrahatsızlığı veya acısı, ateş ve bazen nefes darlığı belirtileri görülür. Akutbronşit genellikle birkaç gün veya hafta kadar sürer.

Kronik bronşit ise 2 yıldan uzun bir süredir 3 aydan uzun sürelik periyotlar halinde devam eden kalıcı, balgam üreten bir öksürükle karakterize edilen bir hastalıktır. Kronik bronşit hastaları, değişen derecelerde solunum zorluğu yaşarlar ve semptomlar yılın farklı zamanlarında daha iyi olabilir veya özellikle kış aylarında kötüleşebilir. Amfizem ile kronik bronşitin ortaya çıkması halinde kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) haline gelebilir.

Bronşitin Nedenleri

Bronşit; bronş tüplerinin iltihaplanması, virüsler,bakteriler veya diğer tahriş edici parçacıklar nedeniyle ortaya çıkar. Akutbronşit vakaları genellikle viral enfeksiyona bağlıdır. Akut bronşit genelliklevirüslerden, tipik olarak da soğuk algınlığı ve grip yapan etkenlerden dolayımeydana gelir. Bakteriyel enfeksiyon ve sigara dumanı, hava kirliliği, toz,duman ve buhar gibi akciğerleri tahriş eden maddelere maruz kalmak da bronşiteneden olabilir.

Kronik bronşit ise akciğer ve hava yolu dokusunda tekrarlanan tahriş ve hasarın neden olduğu bir durumdur. Sigara dumanı, hava kirliliğine uzun süre maruz kalma, çevreden gelen toz ve dumanlar ile akut bronşitin tekrar ataklarını içeren diğer nedenlerle birleşmesi, kronik bronşitin en yaygın nedenleridir.

Bronşitin Belirtileri

Bronşit, sürekli öksürük ile karakterize olan birhastalıktır. Hem akut hem de kronik bronşit türleri ortak bulgu ve belirtileresahiptir. Sürekli öksürük (mukus üretilen öksürük olabilir), hırıltı, titremeve düşük ateş, boğaz ağrısı, göğüste sıkışma, vücut ağrıları, nefes darlığı,baş ağrısı, burun tıkanıklığı ve sinüzit oluşumu bronşitin en yaygınbelirtileri arasındadır.

Akut bronşitin başlıca semptomlarından biri, birkaç hafta süren kuru öksürüktür. Bronş tüplerinin tamamen iyileşmesi bazı vakalarda birkaç ay sürebilir. Kronik bronşit semptomlarına göre, kronik hastalıklar iki yıl veya daha fazla süren ve genellikle kış aylarında şiddetlenen hastalıklardır. Bununla birlikte, kesilmeyen öksürük, pnömoni veya astım gibi bir başka hastalığın da işareti olabilir.

Bronşitten Korunma Yolları

Sigara kullanımı kronik bronşitin en yaygın nedeniolduğundan, sigarayı bırakmak onu önlemenin en etkili yollarından biridir. Akutveya kronik bronşiti önleyebilmek her zaman mümkün olmasa da, riski azaltmayayardımcı olan birkaç önlem vardır. Hava kirliliği, duman, toz ve buhar gibiakciğeri tahriş edici maddeleri kullanmaktan veya ortamlarda bulunmaktankaçınılmalıdır. Maruz kalmaktan kaçınmanın mümkün olmadığı durumlarda ise burunve ağzı kaplayan bir maske takılmalıdır.

Mikroplara ve bakterilere maruz kalımı en aza indirmek için eller sık sık yıkanmalıdır. Yıl içerisinde grip ve pnömoni aşısı yaptırmakta önleyici faktörler arasında yer alır. Çevre ve hava kirliliği bronşit riskini büyük ölçüde artıran faktörlerdir. Elektrikli ısıtma yöntemleri yerine sıcak hava ile ısınma çok daha sağlıklı bir yöntemdir. Bronşit hastası olanlara, mümkün olduğunca sakin ve temiz havalı ortamlarda yaşaması önerilmektedir.

Bronşitin Tedavisi

Bronşit hastası olan kişilere genellikle semptomlarıgidermek ve solunumu kolaylaştırmak için OTC öksürük bastırıcılar ve ağrıkesiciler reçete edilir. Bunun yanında bol sıvı tüketimi ve istirahat debronşit hastalığının tedavi sürecinde önemlidir. Akut bronşit türü spesifik birtedavi yapılmadan geçer, ancak kronik bronşit için kesin bir tedavi yöntemiyoktur. Bronşit semptomlarını kontrol altında tutmak ve hafifletmek amacıyladoktorlar şunları reçete edebilir:

Öksürük İlaçları: Öksürük tamamen kesilmemelidir, ancak bu balgamı söktürmek ve tahriş edicileri akciğerlerden uzaklaştırmak için önemli bir yoldur.

Bronkodilatörler: Bunlar bronş tüplerini açar ve biriken mukusları temizler.

Mukolitik İlaçlar: Solunum yollarında biriken mukusu inceltip gevşeterek, balgamın atılmasını kolaylaştırır.

Anti-inflamatuar İlaçlar ve Glukokortikoid Steroidler: Bu tür ilaçlar, doku hasarına neden olabilecek kronik enflamasyonun azaltılmasına yardımcı olmak amacıyla daha ciddi semptomlar içindir.

Oksijen Terapisi: Solunum zorlaştığı durumlarda oksijen alımını artırmaya yardımcı olur.

Antibiyotikler: Bu ilaçlar bakteriyel enfeksiyonlar için etkilidir, ancak viral enfeksiyonlar için geçerli değildir. İkincil enfeksiyonları da önlemede etkilidirler.

Tüm bunlarla birlikte davranışsal değişiklikler de tedavi sürecini olumlu yönde etkilemektedir. Sigarayı bırakmak, ciğer kapasitesini geliştirmek adına spor ve egzersizler yapmak ve solunum egzersizlerinde bulunmak en işe yarar tedavi seçeneklerinden bazılarıdır.