Çocuklarda ve Yetişkinlerde Sarılık Neden Olur

Sarılık Nedenleri

Sarılık denildiği zaman tamamıyla sararmış bir beniz ya da gözler hayal ederiz. Bu aslında kısmen mümkün olsa da çoğu zaman bu belirtiler gözlemlenmez. Sarılık denilen olayın esasında bir karaciğer iltihabı olduğunu söylemek mümkün olabiliyor. Aynı zamanda kanla doğrudan ilişkisini kurabiliriz. Sarılığa neden olan unsur bilirubin denilen bir kan hücresidir. Kanda bulunan kırmızı kan hücreleri sürekli yenilenirler.

Yenilenme evresi o kadar hızlıdır ki her gün bu süreç tekrarlanır. Dolayısıyla kanımızın tümü değişemeyeceği için her gün bitmek bilmeyen bir yenilenme sürüp gider. Bu süren yenilenme aşamasında da kırmızı kan hücreleri tamamıyla işlevini yitirir. İşlevini yitiren kırmızı kan hücrelerinin bir sonraki durağı ise karaciğer olacaktır.

Karaciğerde bir takım işlemlerin ardından vücuttan atılması mümkün olmaktadır. Sarılık yani Hepatit ile birlikte bu durum sekteye uğrayabilir. Çoğunlukla sebebi yoğun bilirubin miktarıdır. Mantıken her gün kırmızı kan hücrelerinin %1’i ölerek işlevini yitirir. Pigment farklılığıyla sarı hücreler olan bilirubin doğar ve karaciğere doğru yol almaya başlar.

Burada bilirubin miktarı ya da daha basit bir deyişle kırmızı kan hücrelerinin ölüm hızı aşırı düzeyde artarsa karaciğerin kapasitesi bunu kaldıramayabilir. Yine farklı bir perspektiften bakarak karaciğerin gereğinden daha az çalışması bilirubin miktarında ciddi artışlara yol açabilir. Sonucunda ise sarılık belirtileri ortaya çıkar.

Yenidoğan sarılığı gibi doğumun hemen ardından bebeklerde gözlemlenen sarılık vakalarına da rastlanabilir. Orta yaş ve ileri yaş kişilerde de sarılık vakalarına rastlanabilir. Çünkü karaciğer kaynaklı bir rahatsızlık olarak kandaki bilirubin seviyesi artan herkesin mukoza, gözün beyaz kısmı ve cildinde sararma gözlemlenecektir.

Sarılık Türleri

Sarılık türleri için iki farklı temel ayrım yapabiliriz. Bunlar fizyolojik ve patolojik olarak ayrılmaktadır. Yenidoğan sarılığı bir noktada fizyolojik sarılık grubunda yer alır. Olağan ve sebebi ortada olan bir vaka olarak yalnızca vücudun dışında ortaya koyulan belirtilerden meydana gelir.

• Fizyolojik Sarılık

Doğumun hemen ardından ortaya çıkan ve yenidoğan sarılığı olarak adlandırılan sarılık vakalarını fizyolojik sarılık skalasında inceliyoruz. Burada bebeğin farklı bir sağlık sorunu olmamasına rağmen vücudunda sarı pigmentlerin daha ağır olduğu saptanabilir. Göz akında sararma ve ciltte soluk bir benzin oluşması normaldir. Ağız içi gibi görüntülenebilen mukoza bölümleri ise yine sararma gösterebilir. Kısa sürede ve kuvöz gibi uygulamalarla bu durum aşılabilir.

• Patolojik Sarılık

Patolojik sarılık ise farklı bir sağlık sorununun belirtisi olarak ortaya çıkmaktadır. Bildiğiniz üzere sarılığın bir semptom olmasından ötürü pek çok rahatsızlıkla bütünleştirilebilen bir vaka olabileceği unutulmamalıdır. Patolojik sarılık sorunları için müdahale edilebilmesi için anlık bir muayene gereklidir. Kan testiyle gerekli blirubin seviyesi ve diğer sağlık sorunları saptanabilir. Fizyolojik sarılığın aksine bebeklerin haricinde yetişkinlerde de sık sık rastlanabilir.

Fizyolojik sarılık nedenleri arasında vücudun susuz kalması, bebeğin doğum esnasında zorlanması veya prematüre yani erken doğum ile gelen bebekler önemli bir yer kaplar.

Patolojik sarılık söz konusu olduğunda ise siroz, hepatit, kan hastalığı gibi çok daha ciddi hastalıklardan söz edilebilmektedir.

Sarılığın Belirtileri

Sarılık belirtileri gözlemlenebilir belirtilerdir. Aslında doğrudan sarılığın bir belirti olduğunu her zaman bilmek gerekir. Çoğu insan bir sarılık olarak baksa dahi sarılığın bir hastalık olmadığını ve farklı bir rahatsızlığın belirtisi olabileceğini akıldan çıkarmamak önemlidir.

• Gözün beyaz bölgelerinde sararma
• Ağız içi gibi mukoza bölgelerinde sarı renkler görmek
• Cildin sararması
• Dışkının kil rengine bürünmesi ve renginin açılması
• İdrarın kahverengiye çalması ve renginin koyulaşması

Yukarıdaki idrar ve dışkı belirtileri farklı bir rahatsızlığın semptomu da olabilir. Haliyle bunları görüp diğer sarılık belirtileri görülmediğinde de mutlaka doktora başvurmanız gerekmektedir.

Çocuklarda Sarılık Neden Olur?

Çocuklarda sarılık nedenleri arasında genel olarak standart durumlar gözlemlenmiştir. Pek çok insanın bilgi sahibi olmasına karşın yaptığı hatalar göz önüne çıkmaktadır.

• Viral Hepatit virüsleri
• Otoimmün hepatit
• Yenidoğan sarılığı
• Emzirme sarılığı
• Anne sütü sarılığı
• Gilbert sendromu
• Biliyer atrezi
• Hemolitik anemi
• Sıtma

Yetişkinlerde Sarılık Neden Olur?

Birçok insan Hepatit virüslerini taşımasına rağmen sarılık belirtileri gözlemlenmeyebilir. Burada yapılan araştırmalara göre Hepatit A ve Hepatit E virüslerinin enfeksiyon kaynaklı olan etkileri tümüyle iyileşebiliyor. Fakat Hepatit B ve Hepatit C için aynı durumu söylemek mümkün olmuyor. Hatta kronikleşen bir hepatit söz konusu olabiliyor.

• Kronik Hepatit virüsleri
• Otoimmün hepatit
• Viral Hepatit virüsleri
• Gebelik intrahepatik kolestazı
• Karaciğerde oksijen eksikliği
• Karaciğerde kan eksikliği
• Pankreas kanseri
• Alkolik karaciğer rahatsızlığı
• Gilbert sendromu
• Biliyer atrezi
• Hemolitik anemi
• İlaç kullanımından kaynaklanan Hepatit
• İlaç kullanımından kaynaklanan Kolestaz
• Primer Biliyer Siroz
• Sıtma
• Safra yollarında tıkanma
• Kalp rahatsızlıkları